Nghiên cứu cho thấy mảng bám sinh học răng miệng có thể có mối liên hệ trực tiếp với cơn đau tim

Trong những năm gần đây, mối liên hệ giữa sức khỏe răng miệng và sức khỏe toàn thân đã trở thành chủ đề được quan tâm ngày càng nhiều trong cả lĩnh vực học thuật và lâm sàng. Trong số các mối liên hệ đó, mối quan hệ giữa sức khỏe răng miệng và bệnh tim mạch được nghiên cứu đặc biệt sâu rộng. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2024 đã xác định bệnh nha chu là một “yếu tố nguy cơ phi truyền thống trong sự hình thành và tiến triển của các bệnh tim mạch”.

Dựa trên nền tảng khoa học này, nghiên cứu mới của các nhà khoa học Phần Lan cho thấy mối liên hệ này có thể mang tính trực tiếp. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện vi khuẩn Streptococcus viridans — một nhóm vi khuẩn thường liên quan đến mảng bám răng (biofilm) và viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn — bên trong mảng xơ vữa động mạch được thu thập từ các trường hợp tử vong đột ngột do tim và bệnh nhân phẫu thuật mạch máu.

Nghiên cứu đã phân tích mảng xơ vữa động mạch vành từ 121 trường hợp khám nghiệm tử thi và 96 mẫu nội mạc động mạch từ bệnh nhân phẫu thuật. Sử dụng kỹ thuật phân tử tiên tiến, nhóm nghiên cứu phát hiện DNA của Streptococcus viridans trong khoảng 42% số mẫu ở cả hai nhóm. Các mảng biofilm vi khuẩn này nằm sâu trong các lớp lắng đọng trong động mạch và tránh được sự phát hiện của hệ miễn dịch, cho phép nhiễm trùng mạn tính mức độ thấp tồn tại trong thời gian dài mà không bị nhận biết.

Nghiên cứu sâu hơn cho thấy một phần của biofilm vi khuẩn đã tách ra và di chuyển về phía lớp bề mặt của mảng xơ vữa — gọi là mũ sợi (fibrous cap), lớp ngăn cách giữa mảng lắng đọng và dòng máu. Đây chính là khu vực mà các vết nứt hoặc vỡ thường dẫn đến nhồi máu cơ tim gây tử vong. Các vi khuẩn phân tán này được chứng minh là có khả năng kích hoạt cả phản ứng miễn dịch bẩm sinh và thích nghi, từ đó thúc đẩy quá trình viêm nhiễm.

Những phát hiện này thách thức quan điểm lâu nay coi nhồi máu cơ tim là một bệnh chuyển hóa thuần túy, đồng thời gợi ý rằng nhiễm khuẩn mạn tính có thể góp phần vào sự hình thành cơn đau tim trong một số trường hợp. Phát biểu trong thông cáo báo chí của Đại học Tampere, Giáo sư Pekka Karhunen, tác giả chính của nghiên cứu thuộc Khoa Y học và Công nghệ Sức khỏe, nhấn mạnh ý nghĩa của phát hiện: “Sự tham gia của vi khuẩn trong bệnh động mạch vành đã được nghi ngờ từ lâu, nhưng bằng chứng trực tiếp và thuyết phục vẫn còn thiếu. Nghiên cứu của chúng tôi đã chứng minh sự hiện diện của vật chất di truyền — DNA — của nhiều loại vi khuẩn miệng bên trong các mảng xơ vữa động mạch.”

Đối với ngành Nha khoa, những phát hiện này mang ý nghĩa sâu sắc. Vì Streptococcus viridans đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành mảng bám sinh học răng miệng, nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì vệ sinh răng miệng nghiêm ngặt và kiểm soát nhiễm trùng nha chu mạn tính — không chỉ để bảo vệ sức khỏe răng miệng mà còn có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch.

Nghiên cứu có tiêu đề “Mảng bám sinh học của Streptococcus viridans né tránh hệ miễn dịch và góp phần gây viêm cũng như vỡ mảng xơ vữa động mạch” được công bố trực tuyến vào ngày 19 tháng 8 năm 2025 trên Journal of the American Heart Association.

Chủ đề:

Thẻ: