Search Dental Tribune

Vi nhựa trong nha khoa: Mối đe dọa vô hình đối với bệnh nhân và nha sĩ

Một bài xã luận mới đã nhấn mạnh vấn đề sinh thái then chốt về vi nhựa trong nha khoa, làm nổi bật nhu cầu ngày càng cấp thiết trong việc giảm thiểu tối đa các rủi ro đối với môi trường và sức khỏe con người. (Hình ảnh: john/Adobe Stock)
Fraser Mcdonald, Dental Tribune International

Fraser Mcdonald, Dental Tribune International

CN. 7 Tháng 9 2025

Lưu lại

WASHINGTON, Mỹ: Từ miếng trám composite cho đến đầu hút nước bọt dùng một lần, nhựa hiện diện trong hầu hết mọi khía cạnh của nha khoa hiện đại. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cảnh báo về vi nhựa—những mảnh nhựa nhỏ hơn 5 mm—không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn có thể đe dọa đến sức khỏe con người. Nha khoa, vốn từ lâu phụ thuộc vào các vật liệu gốc nhựa, hiện đang bị đặt dưới sự giám sát chặt chẽ khi các nhà nghiên cứu và những người vận động đặt câu hỏi về cách mà các hạt vi nhựa này di chuyển từ ghế điều trị nha khoa ra ngoài hệ sinh thái rộng lớn hơn.

Một bài viết gần đây trên The Atlantic đã làm nổi bật quy mô của thách thức này. Vi nhựa đã trở nên gần như không thể tránh khỏi trong đời sống hằng ngày, và nha khoa cũng không phải ngoại lệ. Dù các vật liệu gốc nhựa đã tạo ra cuộc cách mạng trong kỹ thuật phục hình, chúng cũng đồng thời tạo ra các mảnh vụn siêu nhỏ trong quá trình điều trị thường quy, chẳng hạn như khoan hoặc đánh bóng răng với vật liệu composite. Nước thải từ các phòng khám nha khoa là một trong những con đường chính đưa những hạt này vào sông ngòi và đại dương, nơi chúng có thể tồn tại hàng thập kỷ. Đáng lo ngại hơn, một số bằng chứng cho thấy vi nhựa đã xâm nhập vào máu và cơ quan nội tạng của con người, đặt ra câu hỏi về nguy cơ phơi nhiễm nghề nghiệp đối với đội ngũ nha sĩ cũng như rủi ro cho bệnh nhân.

Các nghiên cứu khoa học đang bắt đầu làm sáng tỏ mức độ của vấn đề. Một nghiên cứu năm 2024 được công bố trên Ecotoxicology and Environmental Safety đã phân tích các vật liệu nha khoa phổ biến và phát hiện rằng composite gốc nhựa và vật liệu lấy dấu có thể giải phóng một lượng vi hạt đáng kể khi chịu tác động cơ học. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng ngay cả những phương pháp phục hình vốn đã được sử dụng rộng rãi cũng có thể vô tình góp phần vào vấn nạn vi nhựa—một phát hiện nhấn mạnh sự cấp thiết của việc phát triển các vật liệu thay thế hoặc cải tiến hệ thống xử lý chất thải.

Một hướng nghiên cứu khác, được báo cáo trên World Academy of Sciences Journal, đã khảo sát tác động sinh học của việc phơi nhiễm vi nhựa và mô tả vai trò của vi nhựa trong nha khoa như một “cuộc xâm lược thầm lặng”. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy những hạt này có thể gây viêm, stress oxy hóa và rối loạn tế bào, dù ý nghĩa lâm sàng trong nha khoa vẫn đang được làm rõ. Đối với các nha sĩ, mối lo ở đây mang tính hai chiều: vừa là nguy cơ sức khỏe cho bệnh nhân, vừa là nguy cơ phơi nhiễm nghề nghiệp cho đội ngũ thường xuyên làm việc với các công cụ và vật liệu gốc polymer.

Các tổ chức vận động cũng đã lên tiếng. Plastic Pollution Coalition gần đây đã công bố một báo cáo tổng quan về nhựa trong nha khoa, nhấn mạnh đến các sản phẩm dùng một lần như găng tay, khẩu trang và túi tiệt trùng. Dù kiểm soát nhiễm khuẩn vẫn là ưu tiên hàng đầu, báo cáo kêu gọi các chuyên gia nha khoa cân nhắc các giải pháp thay thế không nhựa trong những trường hợp an toàn và khả thi. Các lựa chọn thay thế có thể tái sử dụng, cải thiện việc phân loại rác thải và đổi mới trong lĩnh vực vật liệu sinh học là những chiến lược đang được thúc đẩy.

Cuộc tranh luận về vi nhựa trong nha khoa vẫn ở giai đoạn đầu, nhưng xu hướng đã rõ ràng: ngành nha sẽ phải đối diện với trách nhiệm về đóng góp của mình vào ô nhiễm nhựa. Với các chuyên gia, thách thức đặt ra là làm sao cân bằng giữa chất lượng lâm sàng và trách nhiệm môi trường—đảm bảo rằng tương lai của sức khỏe răng miệng không phải trả giá bằng sự suy thoái lâu dài của môi trường sinh thái và sức khỏe con người.

Chủ đề:
Thẻ:
To post a reply please login or register
advertisement
advertisement