DT News - Vietnam - Nghiên cứu khám phá tác động của thuốc chống loạn thần đối với sức khỏe răng miệng

Dental Tribune International

CN. 17 Tháng 8 2025

Lưu lại

BILBAO, Tây Ban Nha: Mặc dù những ảnh hưởng toàn thân của các rối loạn thần kinh tâm thần đến sức khỏe đã được nhận thức rõ ràng, nhưng mối liên hệ của chúng với sức khỏe răng miệng kém – đặc biệt là tác động trực tiếp của thuốc chống loạn thần lên khoang miệng – lại ít được quan tâm. Để lấp đầy khoảng trống này, một nghiên cứu mới từ Đại học Xứ Basque ở Bilbao đã cung cấp cái nhìn sâu sắc chi tiết về các tác dụng phụ liên quan đến thuốc chống loạn thần. Nghiên cứu phát hiện ra rằng những loại thuốc này thường liên quan đến rối loạn lưu lượng nước bọt, viêm nhiễm và mất răng, và mỗi loại thuốc lại có liên quan đến một số tình trạng răng miệng đặc thù.

Sử dụng cơ sở dữ liệu EudraVigilance của Châu Âu, nghiên cứu đã xem xét các tác dụng phụ đường uống nghi ngờ được báo cáo liên quan đến cả thuốc chống loạn thần điển hình và không điển hình, xác định 5.663 trường hợp liên quan đến thuốc không điển hình và 787 trường hợp liên quan đến các thuốc điển hình cũ. Mặc dù các thuốc chống loạn thần mới hơn có số lượng báo cáo cao hơn, nhưng các thuốc cũ lại cho thấy mối liên hệ chặt chẽ hơn với một số tình trạng sức khỏe răng miệng.

Rối loạn lưu lượng nước bọt nổi lên là vấn đề được báo cáo thường xuyên nhất, và khô miệng và tăng tiết nước bọt cũng thường được quan sát thấy. Olanzapine và quetiapine thường liên quan đến khô miệng và mất răng, và clozapine có liên quan chặt chẽ với tăng tiết nước bọt, chiếm 1.619 báo cáo - cao nhất đối với bất kỳ loại thuốc nào. Tất cả các thuốc chống loạn thần, ngoại trừ clozapine, đều liên quan đến chứng loạn động miệng-mặt, và aripiprazole cho thấy mối liên hệ mạnh nhất với cả tình trạng này và phù lưỡi ở thanh thiếu niên. Các tình trạng răng miệng khác được báo cáo bao gồm sâu răng, viêm tuyến nước bọt và mất răng. Không thấy sự khác biệt về giới tính trong việc xảy ra tác dụng phụ.

Mặc dù các phát hiện cho thấy mối liên hệ rõ ràng giữa việc sử dụng thuốc chống loạn thần và các tình trạng sức khỏe răng miệng, đồng tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Nerea Jauregizar từ Khoa Dược lý của Đại học Xứ Basque, nhấn mạnh rằng mối quan hệ nhân quả này chưa thể được xác nhận. Nguyên nhân là do bệnh nhân mắc các rối loạn sức khỏe tâm thần thường dùng nhiều loại thuốc, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ và thuốc điều trị các bệnh lý toàn thân. Vệ sinh răng miệng kém, lạm dụng chất kích thích và khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc răng miệng hạn chế cũng phổ biến hơn ở nhóm này, làm tăng nguy cơ mắc bệnh răng miệng.

Dựa trên những phát hiện của nghiên cứu, các tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp chăm sóc sức khỏe răng miệng vào việc quản lý bệnh nhân đang điều trị bằng thuốc chống loạn thần. Họ tin rằng việc kiểm tra sức khỏe răng miệng một cách có hệ thống và hỗ trợ có mục tiêu có thể cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh tâm thần phân liệt, những người thường phải đối mặt với sự kỳ thị và rào cản trong việc chăm sóc. Các biện pháp phòng ngừa nên tập trung vào việc đảm bảo vệ sinh răng miệng tốt và thói quen sinh hoạt, theo dõi chức năng tiết nước bọt, xử lý kịp thời các thay đổi và thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ giữa bác sĩ tâm thần và chuyên gia nha khoa để phát hiện và xử lý sớm các biến chứng răng miệng.

Nghiên cứu có tựa đề “Tác dụng phụ đường uống của thuốc chống loạn thần: Phân tích ca/không ca của dữ liệu EudraVigilance”, đã được công bố trực tuyến vào ngày 21 tháng 4 năm 2025 trên Oral Diseases, trước khi đưa vào một ấn phẩm khác.